Τα αυτοπαθή ρήματα στα γαλλικά – Les verbes pronominaux

Στην ελληνική γλώσσα έχουν κατάληξη σε -ομαι.

Στα γαλλικά, τα ξεχωρίζουμε από την χαρακτηριστκή αντωνυμία se, που συνοδεύει το απαρέμφατο και μπορούμε να τα διακρίνουμε στις παρακάτω κατηγορίες:

α) les pronominaux réfléchis αυτοπαθή:

Η ενέργεια του υποκειμένου γυρίζει πίσω σ’αυτό το ίδιο.

Για παράδειγμα:

• Marie se lave. Η Μαρία πλένεται. (se laver πλένομαι)
• Jean se couche tôt, chaque soir. Ο Γιάννης κοιμάται νωρίς, κάθε βράδυ. (se coucher κοιμάμαι)
• Les filles se peignent. Τα κορίτσια χτενίζονται. (se peigner χτενίζομαι)
• Mon père se réveille tous les matins, à 7:00 heures pour aller au bureau. Ο πατέρας μου ξυπνά, κάθε πρωί, στις 7:00 για να πάει στο γραφείο. (se réveiller ξυπνώ)

Σ’όλα τα παραπάνω παραδείγματα η ενέργεια που γίνεται από το υποκείμενο του ρήματος (η Μαρία, Ο Γιάννης, τα κορίτσια, ο πατέρας μου) επιστρέφει πάλι σ’αυτό το ίδιο.

β) les pronominaux réciproques αλληλοπαθή

Όταν έχουμε δύο ή και περισσότερα υποκείμενα που ενεργούν και τα οποία με τις ενέργειές τους επηρεάζουν το ένα το άλλο.

Για παράδειγμα:

• Les enfants se disputent. Τα παιδιά τσακώνονται (μεταξύ τους). (se disputenr τσακώνομαι)
• Les deux jeunes se sont regardés. Οι δύο νέοι κοιτάχτηκαν (μεταξύ τους). (se regarder  κοιτάζομαι)
• Elles se connaissent bien. Γνωρίζονται καλά (μεταξύ τους). (se connaître γνωρίζομαι)

γ) στα ενεργητικά, τα οποία, μπορούν να μετατραπούν σε αυτοπαθή, απλώς αν προσθέσουμε στο απαρέμφατό τους την αντωνυμία se:

Για παράδειγμα:

• laver πλένω, se laver πλένομαι
• peigner χτενίζω, se peigner χτενίζομαι
• chauffer θερμαίνω, se chauffer θερμαίνομαι
• arrêter σταματώ, s’ arrêter σταματώ (εγώ ο ίδιος)

Για παράδειγμα:

• Elle peigne les cheveux de sa poupée. Χτενίζει τα μαλλιά της κούκλας της. / La fille se peigne. Το κορίτσι χτενίζεται.
• Arrêtez de parler, s’il vous plaît. Σταματήστε να μιλάτε, παρακαλώ. / La voiture s’arrête devant le feu rouge. Το αυτοκίνητο σταματά στο κόκκινο φανάρι. 
• La mère lave son bébé. Η μητέρα πλένει το μωρό της. / La mère se lave avant de dormir. Η μητέρα πλένεται πριν κοιμηθεί.
• Quand le soleil brille ouvrez le rideaux. Laissez le soleil chauffer voter maison. Ανοίξτε τις κουρτίνες όταν ο ήλιος λάμπει. Αφήστε τον ήλιο να ζεστάνει το σπίτι σας. / Pour se chauffer elle va s’asseoir près de la cheminée. Για να ζεσταθεί πηγαίνει να καθήσει δίπλα στο τζάκι.

Τέλος, υπάρχουν κάποια ρήματα που ενώ είναι αυτοπαθή, η ενέργεια του υποκεμένου τους, δεν επιστρέφει σ’αυτά αλλά σε κάποιον ή κάτι άλλο. Συχνά, αυτά τα ρήματα συνοδεύονται και από μία πρόθεση.

Για παράδειγμα:

• se moquer de κοροïδεύω:

Mon frère se moque souvent de moi. Ο αδερφός μου με κοροïδεύει συχνά. (κοροïδεύει εμένα και όχι τον εαυτό του)

• s’intéresser à ενδιαφέρομαι για

Je m’intéresse beaucoup à la politique. Ενδιαφέρομαι πολύ για την πολιτική (δηλ. μ’ενδιαφέρει η πολιτική και όχι ο εαυτός μου.)

• Elle s’intéresse à son travail. Ενδιαφέρεται για την δουλειά της (και όχι γι αυτή την ίδια).

• s’occuper de ασχολούμαι με

Elle n’est pas curieuse. Elle ne s’occupe jamais des affaires des autres. Δεν είναι περίεργη. Δεν ασχολείται ποτέ με τις υποθέσεις των άλλων (και όχι με τον εαυτό της).

Ils s’occupent de leurs enfants. Ασχολούνται με τα παιδιά τους (και όχι με τους εαυτούς τους).

• se souvenir de θυμάμαι

Je ne me souviens pas de son prénom. Δεν θυμάμαι το όνομά του (το δικό του όνομα και όχι το δικό μου.

• se méfier de δυσπιστώ

Nous nous méfions des promesses du gouvernement. Δυσπιστούμε στις υποσχέσεις της κυβέρνησης (και όχι σ’εμάς τους ίδιους.

Attention!

Τα verbes pronominaux στους σύνθετους χρόνους κλίνονται με  με βοηθητικό το être.

Δείτε κόμη:

Les verbes pronominaux:

– au Présent

– au Passé Composé

– à l’Impératif